Πλούσιες και ποικίλες ήταν οι δράσεις του Τμήματος Πληροφόρησης, Εκπαίδευσης και Δημοσιότητας του Φορέα Διαχείρισης για το 2013. Με στόχο την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας σχετικά με την προστασία και διατήρηση του οικοσυστήματος στην Προστατευόμενη Περιοχή του Πάρνωνα, το Τμήμα Πληροφόρησης σε συνεργασία και με τα υπόλοιπα τμήματα του Φορέα Διαχείρισης, διοργάνωσε δράσεις που αφορούσαν στην περιβαλλοντική ενημέρωση σχολικών μονάδων, ξεναγήσεις στα τρία (3) Κέντρα Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης και συμμετοχή σε πλήθος εκδηλώσεων που πραγματοποιήθηκαν στην προστατευόμενη περιοχή του Πάρνωνα. Στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης των μαθητών απεστάλησαν επιστολές σε όλα τα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης εντός της Προστατευόμενης Περιοχής (Νομών Αρκαδίας και Λακωνίας) μαζί με την σχετική έγκριση από το Υπουργείο Παιδείας για την πραγματοποίηση επισκέψεων στα Κέντρα Ενημέρωσης και στις Περιοχές Απολύτου Προστασίας στον Πάρνωνα. Επίσης στάλθηκαν ενημερωτικές επιστολές σε σχολικές μονάδες των νομών Αργολίδας, Μεσσηνίας και Κορινθίας. Σκοπός των επιστολών είναι η ενημέρωση των εκπαιδευτικών και των μαθητών για τα αξιόλογα οικολογικά και πολιτισμικά στοιχεία της περιοχής, για την πλούσια πανίδα και χλωρίδα του Πάρνωνα καθώς και για τον ρόλο και τις αρμοδιότητες του Φορέα Διαχείρισης στην περιοχή. Μέσα στο 2013 το Τμήμα Πληροφόρησης επισκέφθηκε 32 σχολικές μονάδες εντός και πλησίον της προστατευόμενης περιοχής και ενημέρωσε πάνω από 1600 μαθητές και εκπαιδευτικούς. Μεγάλος ήταν και ο αριθμός των ξεναγήσεων από το εξειδικευμένο προσωπικό του Φορέα που πραγματοποιήθηκε τόσο σε οργανωμένες επισκέψεις σχολείων, όσο και σε μεμονωμένους επισκέπτες. Την χρονιά που πέρασε, τα τρία Κέντρα Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης (Άστρους, Αγίου Πέτρου, Καστάνιτσας) μαζί με τις Περιοχές Απολύτου Προστασίας του Υγρότοπου Μουστού και του Δάσους της Μαλεβής, δέχθηκαν συνολικά πάνω από 3700 επισκέπτες από διάφορες περιοχές της Ελλάδας αλλά και από το εξωτερικό. Επίσης, ο Φορέας Διαχείρισης διοργάνωσε και συμμετείχε σε πλήθος εκδηλώσεων που πραγματοποιήθηκαν στην Προστατευόμενη Περιοχή του Πάρνωνα όπως: Εκδήλωση απελευθέρωσης – επανένταξης ενός τσακαλιού και τριών γερακίνων στη φύση, στην προστατευόμενη περιοχή όρους Πάρνωνα & υγροτόπου Μουστού. Συμμετοχή στην Γιορτή του Δάσους και στην Γιορτή Κάστανου στην Καστάνιτσα Αρκαδίας με περιβαλλοντικές δραστηριότητες και ενημερώσεις στο ΚΠΕ Καστάνιτσας. Συμμετοχή με περιβαλλοντική ενημέρωση στην 2η ετήσια εκδήλωση «Συμπολιτεία του Πάρνωνα» στην Καστάνιτσα Αρκαδίας. Διοργάνωση εθελοντικών καθαρισμών σε Αρκαδία και Λακωνία, στο πλαίσιο της πανελλαδικής εκστρατείας «Καθαρίστε τη Μεσόγειο 2013». Συνδιοργάνωση με τον Δήμο Βόρειας Κυνουρίας καθαρισμό του Υγροτόπου Μουστού με αφορμή την Παγκόσμια Εθελοντική Καμπάνια «Let’s Do It – Καθαρίζουμε την Ελλάδα σε μια μέρα». Συμμετοχή σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Ίδρυμα Ζαφείρη στο Άστρος Κυνουρίας με θέμα «Δάσος». Συμμετοχή στη διοργάνωση περιβαλλοντικών δραστηριοτήτων για την ομάδα κατηχητικού του Ι.Ν. Αγίου Νικολάου Άστρους. Διοργάνωση περιβαλλοντικών δραστηριοτήτων για παιδιά στα Τζίτζινα Λακωνίας. Επισκέψεις σε σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στα πλαίσια της Παγκόσμιας Ημέρας Υγροτόπων, Γης, Νερού, Χελώνας και Βουνού. Διοργάνωση εκδηλώσεων για το ευρύ κοινό, γνωριμίας και παρατήρησης άγριας ορνιθοπανίδας στον Υγρότοπο Μουστού. Συμμετοχή σε Χριστουγεννιάτικη εκδήλωση του Σωματείου Επαγγελματιών Άστρους « Ο Καρυτσιώτης». Συμμετοχή του προσωπικού σε συνέδρια, ημερίδες και σε εκπαιδευτικά σεμινάρια. Ο Φορέας Διαχείρισης στο πλαίσιο των εθελοντικών δράσεων που αναπτύσσει, και μέσω του Προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Νέα Γενιά σε Δράση και πιο συγκεκριμένα για την Ευρωπαϊκή Εθελοντική Υπηρεσία, έλαβε πιστοποίηση για την υποδοχή και τον συντονισμό νέων εθελοντών από το εξωτερικό. Πρόκειται άμεσα να υλοποιήσει το σχέδιο «Διατήρηση, ενημέρωση και παρακολούθηση στην προστατευόμενη περιοχή Πάρνωνα – Μουστού», που αφορά στην υποδοχή εθελοντών από το εξωτερικό, οι οποίοι θα προσφέρουν εθελοντική εργασία στον τομέα του περιβάλλοντος, εντός του έτους 2014. Επίσης, ολοκληρώθηκε η εγγραφή του στον κόμβο πρακτικής άσκησης ΑΤΛΑΣ του Εθνικού Δικτύου Έρευνας και Τεχνολογίας. Μέσω την εγγραφής αυτής βεβαιώθηκε ότι ο φορέας μπορεί να συμμετέχει πλέον στο «Σύστημα Κεντρικής Υποστήριξης της Πρακτικής Άσκησης Φοιτητών ΑΕΙ» ως Φορέας Υποδοχής. Παράλληλα το Τμήμα Πληροφόρησης πραγματοποιεί συνεχή ενημέρωση του δικτυακού τόπου του Φορέα Διαχείρισης, www.fdparnonas.gr με Δελτία Τύπου και φωτογραφικό υλικό, καθώς επίσης στην σελίδα του στο Youtube, στο Vimeo και στο Facebook με όλες τις δράσεις του Φορέα, συνοδευόμενες από φωτογραφίες και βίντεο όλων των εκδηλώσεων που πραγματοποιούνται στην περιοχή του Πάρνωνα. Στοχεύοντας στην περιβαλλοντική ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας, στην ενδυνάμωση του εθελοντισμού, στην ανάδειξη του φυσικού πλούτου και των μοναδικών περιβαλλοντικών και πολιτιστικών στοιχείων της Προστατευόμενης Περιοχής του Πάρνωνα, ο Φορέας Διαχείρισης προγραμματίζει ανάλογες δράσεις και εκδηλώσεις μέσα στο 2014. Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Πληροφόρησης, Εκπαίδευσης & Δημοσιότητας Πληροφορίες: Αρβανίτης Διαμαντής Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: press@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Ο σταχτοτσικνιάς είναι ο περισσότερο διαδεδομένος ερωδιός στην Ευρώπη και ο πιο κοινός ερωδιός του υγροτόπου Μουστού. Στην κοινή του ονομασία του «σταχτοτσικνιάς», το πρώτο συνθετικό περιγράφει το βασικό χρώμα του που είναι το γκρι-σταχτί, και το δεύτερο συνθετικό υποδηλώνει την ομάδα στην οποία ανήκει, την ομάδα των τσικνιάδων ή ερωδιών. Μια άλλη κοινή ονομασία του είναι «ψαροφάς», υποδηλώνοντας τις κύριες διατροφικές του προτιμήσεις που περιλαμβάνουν τα ψάρια.Ο σταχτοτσικνιάς είναι ο πιο μεγαλόσωμος από τους ερωδιούς μαζί με τον αργυροτσικνιά, με μήκος σώματος να φτάνει ή και να ξεπερνά το 1 μέτρο, άνοιγμα φτερών κοντά στα 2 μέτρα και βάρος στα 2 κιλά. Είναι γκρίζος στο ραχιαίο τμήμα του σώματος και γκριζόλευκος στο κοιλιακό. Το σώμα δείχνει γεροδεμένο, ο μακρύς λαιμός καταλήγει σε μεγάλο ίσιο γκριζοκίτρινο/πορτοκαλί ράμφος και τα πόδια είναι μακριά και γκρίζα/γκριζοκίτρινα/πορτοκαλί. Οι βιότοποι που διαβιεί περιλαμβάνουν υγροτοπικά οικοσυστήματα όπως λίμνες, λιμνοθάλασσες, ποτάμια και εκβολές, κ.λπ. Όπως έχει ήδη αναφερθεί, τα ψάρια αποτελούν την κύρια πηγή τροφής, μαζί με βατράχια, ασπόνδυλα ακόμα και τρωκτικά. Η κυνηγετική τεχνική του σταχτοτσικνιά χαρακτηρίζεται από την πλήρη ακινησία του σε νερά κατάλληλου βάθους παραμονεύοντας το απρόσεκτο θήραμα, στο οποίο επιτίθεται με ένα αστραπιαίο τίναγμα του ράμφους. Ο σταχτοτσικνιάς δεν απολαμβάνει επαρκούς προστασίας τόσο σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό και διεθνές επίπεδο, εξαιτίας της μεγάλης περιοχής εξάπλωσής του και του μεγάλου αριθμού των πληθυσμών του στις περιοχές που καταγράφεται. Δεν απειλείται άμεσα καθώς δεν αποτελεί θήραμα ενώ και λόγω μεγέθους δεν έχει πολλούς φυσικούς θηρευτές. Παρόλα αυτά, οι πιο σημαντικές απειλές είναι έμμεσες μέσω των πιέσεων που δέχονται οι βιότοποι που διαβιεί. Συγκεκριμένα, η συρρίκνωση και υποβάθμιση των υγροτόπων, η υποβάθμιση της ποιότητας των εσωτερικών υδάτων και η μείωση του αριθμού των ψαριών σε αυτά δεν αποτελούν εχέγγυα για ένα σίγουρο μέλλον του σταχτοτσικνιά. Ο επισκέπτης στον υγρότοπο Μουστού θα δει τους σταχτοτσικνιάδες να ξεκουράζονται στα κλαδιά των δέντρων περιμετρικά της λίμνης. Μέσα στο νερό θα τους δει σχεδόν ακίνητους και αν διαθέτει την απαιτούμενη υπομονή θα καταφέρει να τους δει να ψαρεύουν με τη μοναδική τεχνική που διαθέτουν. Η παρατήρηση αυτών των υπέροχων και μεγαλοπρεπών πουλιών θα τον πείσει για την ανάγκη να προστατευτούν και να «κληροδοτηθούν» στις επόμενες γενιές! Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Προστασίας & Διαχείρισης Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22025 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Το πρωί της Πέμπτης 23 Ιανουαρίου 2014 δύο ομάδες μαθητών της Β’ και της Γ’ τάξης του ΕΠΑΛ Άστρους αντίστοιχα πραγματοποίησαν επίσκεψη μιας διδακτικής ώρας στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης Άστρους. Ξεναγός του Φορέα ενημέρωσε τους 70 συνολικά μαθητές καθώς και τους εκπαιδευτικούς τους, για τα όρια της προστατευόμενης περιοχής, το καθεστώς και τις περιοχές προστασίας, αλλά και τον ρόλο του Φορέα Διαχείρισης. Οι μαθητές περιηγήθηκαν στους χώρους του Κέντρου και ξεναγήθηκαν στην αίθουσα ερμηνείας περιβάλλοντος. Στο τέλος της επίσκεψης παρακολούθησαν βίντεο και φωτογραφίες από το αρχείο του Φορέα Διαχείρισης που αφορούν στην πανίδα της προστατευόμενης περιοχής. Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Πληροφόρησης, Εκπαίδευσης & Δημοσιότητας Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Ο Φορέας Διαχείρισης όρους Πάρνωνα & υγροτόπου Μουστού διοργάνωσε το Σάββατο 18 Ιανουαρίου 2014, την πρώτη για τη φετινή χρονιά, εκδήλωση παρατήρησης και αναγνώρισης υδρόβιων πουλιών που βρίσκονται αυτήν την περίοδο στον υγρότοπο του Μουστού.Αρκετοί επισκέπτες παρατήρησαν διάφορα είδη πουλιών και ενημερώθηκαν για την εξέχουσα σημασία του υγροτόπου Μουστού για την ορνιθοπανίδα σε ολόκληρη την περιοχή του Πάρνωνα. Μικροί και μεγάλοι, συμμετέχοντας στη δράση αυτή εξοικειώθηκαν στην παρατήρηση και την αναγνώριση μεγαλόσωμων υδρόβιων πτηνών, όπως είναι τα είδη Ardea cinerea (σταχτοτσικνίας), Egretta garzetta (λευκοτσικνιάς) και Phalacrocorax carbo (κορμοράνος), καθώς και τα διάφορα είδη αφρόπαπιων με αντιπροσωπευτικά τα Anas platyrhynchos (πρασινοκέφαλη πάπια), Anas penelope (σφυριχτάρι), Anas clypeata (χουλιαρόπαπια), Anas strepera (Καπακλής) και το Anas crecca (κιρκίρι) που παρουσίασε τη μεγαλύτερη συγκέντρωση (155 άτομα). Παράλληλα, στο πλαίσιο των Μεσοχειμωνιάτικων Καταμετρήσεων Υδροβίων Πουλιών (ΜΕΚΥΠ) το υγροτοπικό σύμπλεγμα του Μουστού «σαρώθηκε» προκειμένου να καταγραφούν οι υδρόβιοι πληθυσμοί των πουλιών στις περιοχές α) λιμνοθάλασσα Μουστού, β) υγρότοπο Χερονησίου, γ) εκβολή του Τάνου ποταμού, δ) υγρότοπο περιοχής Ατσίγγανου και ε) έλος των Κάτω Βερβένων. Με σύμμαχο τον καλό καιρό, τα μέλη του προσωπικού του Φορέα Διαχείρισης, σε συνεργασία με τον επικεφαλής της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας (ΕΟΕ) κ. Παναγιώτη Λεοντίδη πραγματοποίησαν παρατήρηση διάρκειας περίπου 5 ωρών με περπάτημα και αυτοκίνητα σε βατούς χωματόδρομους της περιοχής. Τα αποτελέσματα της καταμέτρησης αφορούν κυρίως σε υδρόβια και παρυδάτια είδη μεταναστευτικών πουλιών που διαχειμάζουν ή κάνουν ολιγοήμερη στάση στον υγρότοπο Μουστού για ξεκούραση και ανεφοδιασμό. Στη λίστα των καταμετρήσεων προστέθηκαν και άλλα είδη που αν και έχουν σχέση με τους υγροτόπους, ανήκουν σε τελείως διαφορετικές οικογένειες, όπως τα αρπακτικά και τα θαλασσοπούλια. Τα είδη αυτά αφορούν κυρίως στα Buteo buteo (γερακίνα), Circus aeruginosus (καλαμόκιρκος) αλλά και τα Larus ridibundus (καστανοκέφαλος γλάρος) και Larus cachinnans (ασημόγλαρος). Συνολικά η φετινή καταμέτρηση αφορά σε δέκα εννέα διαφορετικά είδη πουλιών ο πληθυσμός των οποίων ξεπέρασε συνολικά τα 890 άτομα. Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Πληροφόρησης, Εκπαίδευσης & Δημοσιότητας Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22025 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Newsletter 3rd_2013
Η ιδιαίτερη ικανότητα τoυ πτηνού αυτού, που αποτελεί ένα ζωντανό κόσμημα του υγροτόπου Μουστού, αποδίδεται στην αγγλική κοινή ονομασία του: kingfisher, που σημαίνει «βασιλιάς του ψαρέματος». Πραγματικά, η ικανότητά του να καταδύεται στο νερό και να συλλαμβάνει ψάρια είναι μοναδική, ξεπερνώντας σε ικανότητα και επιτυχία τα περισσότερα «καθαρόαιμα» αρπακτικά πουλιά που έχουν τα ψάρια στο διαιτολόγιό τους. Παραμονεύει ακίνητη ή αιωρείται πάνω από το νερό και βουτά αστραπιαία. Κατά την κάθετη βουτιά της στο νερό, χρησιμοποιεί ένα τρίτο διαφανές βλέφαρο, τη σκαρδαμυκτική μεμβράνη, η οποία προστατεύει τον οφθαλμό της, επιτρέποντάς της παράλληλα να βλέπει υποβρυχίως!Η αλκυόνα είναι ένα μικρόσωμο πτηνό. Με μήκος κάτω από 20 εκατοστά, βάρος όχι μεγαλύτερο από 40 γραμμάρια και άνοιγμα φτερών μέχρι και 26 εκατοστά δεν είναι ένα εντυπωσιακό από πλευράς μεγέθους πτηνό που μπορεί να παρατηρήσει ο επισκέπτης στον υγρότοπο. Όμως, όταν καταφέρει και το δει, καθώς πετά με μεγάλη ταχύτητα, εντυπωσιάζεται από τα χρώματά του, καθώς η αλκυόνα είναι ένα μικρό, αεικίνητο, ιπτάμενο ουράνιο τόξο! Φτερούγες και «κορώνα» γαλαζοπράσινες, ράχη/ουρά γαλάζιες/μπλε, κοιλιά και «μάσκα» πορτοκαλί/ καστανοκόκκινες, λαιμός λευκός. Όταν σταματήσει σε ένα κλαδί αποκαλύπτει τις σωματικές της αναλογίες: παχουλή, κοντά πόδια, κοντή ουρά, μεγάλο κεφάλι και πολύ μεγάλο ράμφος. Τα ψάρια που αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος της διατροφής της -μαζί με αμφίβια και υδρόβια ασπόνδυλα- την υποχρεώνουν να βρίσκεται κοντά σε ρυάκια και ποτάμια με χαμηλή ροή, λίμνες και λιμνοθάλασσες, εκβολές και ακτές, πάντα με δέντρα και κατάλληλη βλάστηση. Η αλκυόνα προστατεύεται επαρκώς, τόσο σε εθνικό, όσο και σε κοινοτικό και διεθνές επίπεδο. Παρόλα αυτά, λόγω του μεγέθους και της βιολογίας της, δεν υπάρχουν πολλά δεδομένα σχετικά με την κατάσταση των πληθυσμών της. Οι απειλές στο πτηνό αυτό σχετίζονται με έμμεσες πιέσεις που περιλαμβάνουν τη συρρίκνωση και υποβάθμιση των υγροτόπων που αποτελούν τα οικοσυστήματα όπου απαντάται, την υποβάθμιση της ποιότητας των εσωτερικών υδάτων και τη μείωση του αριθμού των ψαριών σε αυτά. Ο υγρότοπος Μουστού αποτελεί το σπίτι της αλκυόνας και ο επισκέπτης, πάντα παρατηρητικός και οπλισμένος με μια γενναία δόση υπομονής, θα καταφέρει να τη δει να πετά και να ψαρεύει κοντά στις όχθες της λίμνης και των καναλιών. Σίγουρα η ιπτάμενη πανδαισία χρωμάτων που θα αντικρύσει θα τον αποζημιώσει με το παραπάνω! Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Προστασίας & Διαχείρισης Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22025 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Ο Φορέας Διαχείρισης όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού διοργανώνει και σας προσκαλεί, σε εκδήλωση παρατήρησης και αναγνώρισης υδρόβιων πουλιών στον υγρότοπο Μουστού. Σας περιμένουμε όλους, αυτό το Σάββατο 18 Ιανουαρίου 2014 από τις 9 το πρωί έως τις 2 το μεσημέρι, για να γνωρίσουμε μαζί τους φτερωτούς επισκέπτες του υγροτόπου μας, με την καθοδήγηση του προσωπικού του Φορέα Διαχείρισης, τη βοήθεια των οδηγών αναγνώρισης και του ειδικού εξοπλισμού παρατήρησης. Να είστε όλοι εκεί! Παράλληλα, την ίδια μέρα, ο Φορέας Διαχείρισης θα συμμετέχει για 3η συνεχόμενη χρονιά, στις μεσοχειμωνιάτικες καταμετρήσεις υδρόβιων πουλιών 2014, που διοργανώνονται παγκοσμίως υπό το συντονισμό της Wetlands International. Η καταμέτρηση θα πραγματοποιηθεί στο υγροτοπικό σύμπλεγμα του Μουστού, σε συνεργασία με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και επικεφαλής τον κ. Παναγιώτη Λεοντίδη. Ο Φορέας Διαχείρισης πρόκειται να συμμετάσχει στις καταμετρήσεις με επτά άτομα από το προσωπικό του και θα διαθέσει τον ειδικό εξοπλισμό παρατήρησης (κιάλια, τηλεσκόπια, οδηγοί αναγνώρισης), για το σκοπό αυτό. Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Πληροφόρησης, Εκπαίδευσης & Δημοσιότητας Πληροφορίες: Πανταζή Αικατερίνη Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22025 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
To πτηνό αυτό μπορεί να χαρακτηριστεί ως ο «άρχοντας του υγροτόπου» κατά τους χειμερινούς μήνες που εμφανίζεται στον υγρότοπο του Μουστού. Πετάει διαρκώς πάνω από τους καλαμιώνες και την υγροτοπική βλάστηση, διαφεντεύοντας το «βασίλειό» του. Το πέταγμα γίνεται σε σχετικά χαμηλό ύψος και πολύ συχνά παρατηρείται να αιωρείται σχεδόν ακίνητος πάνω από κάποιο σημείο, καθώς κάτι έχει τραβήξει την προσοχή του.Ο καλαμόκιρκος και οι άλλοι κίρκοι (χειμωνό-, στεπό-, λιβαδόκιρκος) ανήκουν στην τάξη των Αετόμορφων πτηνών, μαζί με τους γύπες, τους αετούς, τις γερακίνες, τα σαΐνια. Προφανώς, από την τάξη αυτή ο καλαμόκιρκος είναι από τα μικρότερα σε μέγεθος είδη, με μήκος που δεν ξεπερνά τα 55 εκατοστά και άνοιγμα φτερών μέχρι και 1,5 μέτρα. Ζει και φωλιάζει σε περιοχές με εκτεταμένους καλαμιώνες και υγροτοπική βλάστηση. Απαντάται και σε άλλα ανοιχτά ενδιαιτήματα, όπως γεωργικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις ή αμμοθίνες, δέλτα ποταμών, ακόμη και σε ορυζώνες, ιδίως όταν αυτές οι περιοχές γειτνιάζουν με υγροτόπους. Η τροφή του καλαμόκιρκου αποτελείται ως επί το πλείστον από μικρά πτηνά και από -κυρίως νεαρά- υδρόβια πουλιά. Κατά τη διάρκεια της περιόδου αναπαραγωγής των πτηνών, επιτίθεται σε νεοσσούς, ενώ τρώει ακόμη και αυγά άλλων πουλιών. Ανάλογα με την περιοχή, μέρος της διατροφής του μπορεί να αποτελείται από μικρά θηλαστικά (τρωκτικά και λαγόμορφα). Επιπλέον, στα θηράματά του περιλαμβάνονται σε μικρότερο βαθμό, ψάρια, βάτραχοι, σαύρες και μεγάλα έντομα. Τέλος, μπορεί να στραφεί και σε θνησιμαία ή να κλέψει τη λεία άλλων πουλιών. Πετά κοντά στο έδαφος σε σύγκριση με τους αετούς και τις γερακίνες και το σχήμα του σώματος και των φτερών κατά το πέταγμα μοιάζει με «ρηχό» V. Τα θηλυκά άτομα είναι πολύ χαρακτηριστικά εξαιτίας του ανοικτού χρώματος (μπεζ-κίτρινο) στο επάνω μέρος του κεφαλιού και στο λαιμό, σε αντίθεση με το καφέ χρώμα τους υπόλοιπου σώματος. Ο καλαμόκιρκος προστατεύεται επαρκώς, τόσο σε εθνικό, όσο και σε κοινοτικό και διεθνές επίπεδο. Παρόλα αυτά, οι άμεσες πιέσεις πάνω στους πληθυσμούς του σχετίζονται με τη θανάτωσή του από τη λαθροθηρία, την καταστροφή των φωλιών του από την ανεξέλεγκτη βόσκηση οικόσιτων ζώων και τη δηλητηρίαση των ατόμων από το μόλυβδο των σκαγιών των φυσιγγιών που λαμβάνει από τα θηράματά του. Οι έμμεσες πιέσεις σχετίζονται με τη συρρίκνωση και υποβάθμιση των υγροτόπων που αποτελούν τα οικοσυστήματα όπου διαβιεί ο καλαμόκιρκος. Στην περιοχή ευθύνης του Φορέα Διαχείρισης όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού, ο υγρότοπος του Μουστού αποτελεί το χειμερινό καταφύγιο ατόμων καλαμόκιρκου και η χειμερινή περίοδος είναι η καταλληλότερη για όποιον θέλει να παρατηρήσει τον ιπτάμενο «άρχοντα του υγροτόπου» επί το έργο του! Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Προστασίας & Διαχείρισης Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22025 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Στις 24 Δεκεμβρίου 2013 ανακοινώθηκε από το Ίδρυμα Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης, στον επίσημο δικτυακό του τόπο (http://www.inedivim.gr/index.php/), το θετικό αποτελέσματα της αξιολόγησης της Αίτησης Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος του φορέα διαχείρισης όρους Πάρνωνα & υγροτόπου Μουστού για τη Δράση 2. Πρόκειται για το Πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Νέα Γενιά σε Δράση και πιο συγκεκριμένα για την Ευρωπαϊκή Εθελοντική Υπηρεσία. Ο φορέας διαχείρισης πρόκειται να υλοποιήσει το σχέδιο “Διατήρηση, ενημέρωση και παρακολούθηση στην προστατευόμενη περιοχή Πάρνωνα – Μουστού”, που αφορά στην υποδοχή επτά νέων εθελοντών από το εξωτερικό οι οποίοι θα προσφέρουν εθελοντική εργασία στον τομέα του περιβάλλοντος, εντός του έτους 2014. Πιο συγκεκριμένα οι τρεις εθελοντές πρόκειται να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους κατά την περίοδο της Άνοιξης [3/3/2014-31/5/2014 Μάρτιος-Μάιος 2014 (3 μήνες)] ενώ οι υπόλοιποι τέσσερις κατά την περίοδο του Φθινοπώρου [1/9/2014-29/11/2014 Σεπτέμβριος – Νοέμβριος 2014 (3 μήνες)]. Περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Εθελοντικής Υπηρεσίας υπάρχουν αναρτημένες στην ιστοσελίδα του Φορέα Διαχείρισης στην ενότητα Εθελοντισμός (https://www.fdparnonas.gr/el/european-voluntary-service-evs). Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Πληροφόρησης, Εκπαίδευσης & Δημοσιότητας Πληροφορίες: Πανταζή Αικατερίνη Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
To ζώο αυτό έχει συνδυαστεί με τη δυσοσμία κυρίως, όμως, για είδη εκτός Ευρώπης. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι σε ορισμένα είδη ασβών υπάρχουν αδένες στην περιοχή των γεννητικών οργάνων με δύσοσμο έκκριμα το οποίο και εκτοξεύουν ως μέσο απώθησης και προστασίας όταν απειληθούν. Στην Ευρώπη το μοναδικό είδος ασβού που εξαπλώνεται δεν έχει την δυσάρεστη αυτή συνήθεια, προς μεγάλη ευχαρίστηση των εχθρών του και των ανθρώπων που μπορεί να συναντήσουν το ζώο αυτό και να το τρομάξουν άθελά τους.Ο ασβός είναι το μεγαλύτερο είδος της οικογένειας των μουστελιδών (νυφίτσες, κουνάβια, βίδρες) στην Ελλάδα (μήκος σώματος με ουρά μέχρι 110 εκατοστά και βάρος μέχρι και 20 κιλά). Έχει σώμα ογκώδες και συμπαγές με πόδια κοντά και ουρά κοντή και φουντωτή. Το ρύγχος του είναι οξύληκτο ενώ τα μάτια του όπως και τα αυτιά του είναι μικρά. Πολύ χαρακτηριστικό ζώο εξαιτίας του χρώματός του: άσπρο κεφάλι με δύο πλατιές επιμήκεις λωρίδες χρώματος σκούρου καφέ, οι οποίες ξεκινούν από το άκρο του ρύγχους, περιβάλλουν τα μάτια και καταλήγουν πίσω από τα αυτιά. Διαβιεί σε οικοτόπους που περιλαμβάνουν δάση, μακία, στέπες και αγροτικές περιοχές. Ο ασβός είναι κυρίως νυχτόβιο ζώο. Περνάει τη μέρα κρυμμένος στη φωλιά του, που είναι στρωμένη με άχυρο και μοιάζει με πολύπλοκο τούνελ για να μπορεί να διαφεύγει σε περίπτωση κινδύνου. Ζευγαρώνει με τον ίδιο σύντροφο για όλη του τη ζωή και μοιράζεται τη φωλιά του με την υπόλοιπη οικογένεια του. Η διατροφή του εμφανίζει μεγάλη ποικιλία περιλαμβάνοντας έντομα, σκουλήκια ή άλλα ασπόνδυλα, μικρά θηλαστικά, ερπετά, αλλά και καρπούς και γενικά πολύ φυτική ύλη. Η προστασία του ασβού σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό και ευρωπαϊκό επίπεδο είναι «χαλαρή» καθώς περιλαμβάνεται στους καταλόγους ορισμένων συμβάσεων και νόμων. Οι άμεσες πιέσεις πάνω στους πληθυσμούς του σχετίζονται με τη θανάτωσή του καθώς θεωρείται επιζήμιος για τις καλλιέργειες κυρίως εξαιτίας του εκτεταμένου υπογείου δικτύου που κατασκευάζει για τη διαμονή του, ενώ δε είναι και μικρή η απειλή από ατυχήματα στο οδικό δίκτυο. Θηρεύεται και για το τρίχωμα της ουράς του, το οποίο χρησιμεύει στην κατασκευή μαλακών πινέλων ζωγραφικής!!! Οι έμμεσες πιέσεις σχετίζονται με τη συρρίκνωση, υποβάθμιση και κατακερματισμό των οικοτόπων που διαβιεί και γενικά τη συνεχή απώλεια της φυσικότητας του περιβάλλοντος. Στην περιοχή ευθύνης του Φορέα Διαχείρισης ευτυχώς υπάρχουν πληθυσμοί του ξεχωριστού αυτού ζώου σε διάφορες περιοχές, όπως έχουν καταγραφεί τόσο από τις αυτόματες φωτογραφικές μηχανές όσο και από βιοδηλωτικά ίχνη (φωλιές, περιττώματα). Έκπληξη αποτελεί η καταγραφή περιττωμάτων ασβού στην κορυφή της Μεγάλης Τούρλας (υψόμετρο 1.935 μέτρα) και μάλιστα την κορυφή μιας πετροσωρού στο υψηλότερο σημείο!!! Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Προστασίας & Διαχείρισης Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22025 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Copyright © 2008-2020 Φορέας Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου & Μονεμβασίας
