Ο Φορέας Διαχείρισης όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού, στο πλαίσιο υλοποίησης του προγράμματος επισκέψεων περιβαλλοντικής ενημέρωσης στις σχολικές αίθουσες, βρέθηκε την Πέμπτη 6 Δεκεμβρίου 2013 στο Δημοτικό Σχολείο Λεωνιδίου. Οι περίπου 180 μαθητές όλων των τάξεων μαζί με τους δασκάλους τους παρακολούθησαν σε δύο ομάδες, παρουσίαση που αφορούσε στους υγροτόπους και ενημερώθηκαν για τις λειτουργίες, τις αξίες αλλά και για τις αλλοιώσεις που υφίστανται γενικά στη χώρα μας, καθώς και από τι κινδυνεύουν σε τοπικό επίπεδο. Η θεματολογία της παρουσίασης, η οποία ήταν ειδικά διαμορφωμένη για την περίπτωση του έλους Πελιάς Λεωνιδίου, είχε εμπλουτιστεί, έτσι ώστε να εναρμονίζεται με τα ιδιαίτερα στοιχεία της ομάδας μαθητών στην οποία απευθυνόταν. Μαθητές και δάσκαλοι έκαναν μια γενική συζήτηση για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι υγρότοποι από φυσικά αίτια αλλά και από ανθρώπινες παρεμβάσεις και ενημερώθηκαν για το τι μπορούν να κάνουν αυτοί για να προστατέψουν τα ευαίσθητα αυτά οικοσυστήματα. Η παρουσίαση περιλάμβανε προβολή φωτογραφιών από τις περιοχές τους έλους Πελιάς και της εκβολής Δαφνώνα Λεωνιδίου, καθώς και βίντεο από την άγρια ορνιθοπανίδα της προστατευόμενης περιοχής. Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Πληροφόρησης Εκπαίδευσης & Δημοσιότητας Άστρος Αρκαδίας, Τ.Κ. 22001 Τηλ.: 27550 22021, Φαξ: 27550 22806 Email: press@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
H θαλάσσια χελώνα καρέτα αποτελεί ίσως το πιο γνωστό είδος ερπετού -και όχι μόνο- στη Ελλάδα, κυρίως λόγω των πολυετών και επίπονων προσπαθειών προστασίας του είδους. Οι προσπάθειες αυτές ήταν και παραμένουν πολύ σημαντικές για τη διατήρηση του είδους, καθώς στην Ελλάδα καταγράφεται το 60% των φωλιών της Μεσογείου ενός είδους που βρίσκεται υπό συνεχείς ανθρωπογενείς πιέσεις.Η καρέτα έχει παγκόσμια εξάπλωση, με τη φωλεοποίηση να πραγματοποιείται σε εύκρατες και υποτροπικές περιοχές. Για τον πληθυσμό της Μεσογείου, οι αμμώδεις παραλίες της Ελλάδας αποτελούν τις σημαντικότερες περιοχές αναπαραγωγής. Γενούν κάθε 2-4 χρόνια σε αμμώδεις παραλίες, μεταξύ Ιουνίου και Σεπτεμβρίου. Είναι μεταναστευτικό είδος, αλλά οι πληθυσμοί της Μεσογείου δεν την εγκαταλείπουν ποτέ. Είναι μεγαλόσωμο ζώο, με μήκος κελύφους μέχρι και 120 εκατοστά και βάρος μέχρι και 150 κιλά, αν και υπάρχει καταγραφή ατόμου με βάρος πάνω από 450 κιλά! Διαβιεί τόσο σε βαθιά νερά όσο και σε παράκτιες περιοχές. Τρέφεται με σάλπες, μέδουσες, αχινούς, αρθρόποδα και μαλάκια, αλλά και με φύκη. Σε αιχμαλωσία έχει ζήσει μέχρι και 60 χρόνια! Αν και είναι η περισσότερο κοινή θαλάσσια χελώνα από τα τρία είδη που απαντώνται στη Μεσόγειο, παρόλα αυτά το είδος δεν βρίσκεται εκτός κινδύνου. Η υποβάθμιση των θαλασσίων βιοτόπων, η εντατική χρήση αλιευτικών εργαλείων και η εκτεταμένη εκμετάλλευση των κατάλληλων παραλιών για ωοτοκία, αποτελούν τις κυριότερες απειλές για τη χελώνα καρέτα. Δεν έχει την ταχύτητα να κυνηγήσει ενεργά τα ψάρια και «επωφελείται» από ψάρια πιασμένα σε παραγάδια και δίχτυα, τακτική που έχει τελικά δυσμενή κατάληξη για τη χελώνα. Το πόσο σημαντικό είναι το είδος αντανακλάται στην πολλαπλή προστασία που του εξασφαλίζει η εθνική, κοινοτική και διεθνής νομοθεσία. Περιλαμβάνεται στο σύνολο των συμβάσεων, πρωτοκόλλων, οδηγιών και νόμων, ως είδος απόλυτης προτεραιότητας για προστασία. Αν και το νομικό πλαίσιο φαίνεται ότι εξασφαλίζει μια ισχυρή προστασία της χελώνας καρέτα, οι επιστημονικές μελέτες για κάποιες περιοχές αποκαλύπτουν μεγάλη μείωση των πληθυσμών της. Προφανώς, υπάρχουν και άλλα περιθώρια για τη λήψη μέτρων αποτελεσματικότερης προστασίας του είδους που αποτελεί ένα ζωντανό κόσμημα των ελληνικών θαλασσών και επιπλέον και πόλο έλξης τουριστών. Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Προστασίας & Διαχείρισης Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22025 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Ο Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα & Υγροτόπου Μουστού την Παρασκευή 29.11.2013 ανταποκρίθηκε σε κλήση από κάτοικο της Μελιγούς Αρκαδίας του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας για μια τραυματισμένη τσίχλα (Turdus philomelos). Το πουλί έφερε εξωτερικό τραύμα στο πλευρό του και αδυναμία να πετάξει. Το πουλί μεταφέρθηκε αρχικά στα γραφεία του Φορέα για τις πρώτες βοήθειες και στην συνέχεια στάλθηκε στον Σύλλογο Προστασίας και Περίθαλψης Άγριας Ζωής (ΑΝΙΜΑ) για περίθαλψη. Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Πληροφόρησης, Εκπαίδευσης & Δημοσιότητας Πληροφορίες: Αρβανίτης Διαμαντής Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Τα δύο τμήματα της Ε’ τάξης του 3ου Δημοτικού Σχολείου Σπάρτης επισκέφτηκαν νωρίς το πρωί της Τετάρτης 27/11/2013 τον υγρότοπο Μουστού. Οι περίπου 40 μαθητές που συνοδεύονταν από τους δύο δασκάλους τους, ενημερώθηκαν από το προσωπικό του φορέα διαχείρισης στο πανοραμικό σημείο της λιμνοθάλασσας, για το ισχύον καθεστώς προστασίας, για τη μεγάλη οικολογική και επιστημονική αξία του υγροτόπου γενικά για την πανίδα και την ιδιαίτερη σπουδαιότητά του για τα μεταναστευτικά πουλιά. Επίσης ενημερώθηκαν για τον τρόπο που σχηματίστηκε ο υγρότοπος και συζήτησαν για τις αλλαγές πού έχει υποστεί το τοπίο διαχρονικά. Με τη βοήθεια του εξοπλισμού παρακολούθησης, μαθητές και συνοδοί δάσκαλοι, είχαν την ευκαιρία να αναγνωρίσουν διάφορα είδη μεταναστευτικών πουλιών, όπως σταχτοτσικνιάδες, κορμοράνους, καστανοκέφαλους γλάρους, φαλαρίδες, πρασινοκέφαλες πάπιες, σφυριχτάρια και κιρκίρια, που βρίσκονται την περίοδο αυτή στην προστατευόμενη περιοχή του υγροτόπου. Την προσοχή όλων απέσπασε ο νεαρός βουβόκυκνος στη μέση της λιμνοθάλασσας. Η επίσκεψη στο Μουστό ολοκληρώθηκε με πεζοπορία των μαθητών προς τα τρία παρακείμενα παρατηρητήρια. Η περιβαλλοντική εκδρομή συνεχίστηκε με επίσκεψη στο δάσος με δενδρόκεδρο στην περιοχή της Μονής Μαλεβής και περιελάμβανε μικρή πεζοπορία στο ειδικά διαμορφωμένο περιβαλλοντικό μονοπάτι. Την ομάδα συνόδεψαν η ξεναγός του Αγίου Πέτρου και δύο φύλακες του φορέα διαχείρισης. Κατά τη διάρκεια της πεζοπορίας οι μαθητές ενημερώθηκαν για τη πλούσια χλωρίδα του Πάρνωνα, τη μεγάλη οικολογική και επιστημονική αξία του μοναδικού αυτού δάσους το οποίο εκτός από περιοχή Natura 2000 και περιοχή Απόλυτης Προστασίας της Φύσης, είναι κηρυγμένο ως «Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης» από το 1980, κ.α. Στο τέλος, επισκέφθηκαν το Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης Αγίου Πέτρου όπου η ξεναγός τους ενημέρωσε γενικά για την προστατευόμενη περιοχή του Πάρνωνα με τη βοήθεια της υπάρχουσας μακέτας αλλά και για τις αρμοδιότητες του Φορέα Διαχείρισης ενώ παράλληλα τους ξενάγησε στους υπόλοιπους χώρους του Κέντρου. Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Πληροφόρησης, Εκπαίδευσης & Δημοσιότητας Πληροφορίες: Αναστασιάδη Αγνή, Πανταζή Κατερίνα Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: press@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Αποτελεί ένα από τα πλέον παρεξηγημένα ζώα μετά από το λύκο, όχι μόνο στη χώρα μας αλλά παγκοσμίως. Αν και ο χαρακτηρισμός ενός ανθρώπου με το όνομα του συγκεκριμένου ζώου υποδηλώνει άτομο ιδιαίτερης εξυπνάδας και ευφυΐας, παρόλα αυτά έχει κατηγορηθεί για πολύ περισσότερα απ’ όσα στην πραγματικότητα ευθύνεται και έχει κυνηγηθεί έντονα ως «επιβλαβές είδος» μέχρι το 1990. Το ζώο αυτό είναι το τσακάλι, ο μεγαλύτερος χερσαίος θηρευτής που υπάρχει στην Πελοπόννησο.Το τσακάλι εξαπλώνεται σε περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας και στη Σάμο, με την τωρινή κατανομή του να αποτελεί μικρό τμήμα της παλαιότερης κατανομής του στον Ελλαδικό χώρο, ελέω κυνηγίου. Μοιάζει με σκύλο ή μικρό λύκο, αλλά είναι πιο λεπτόσωμο ζώο και με μακρύτερα αυτιά, με μήκος σώματος μέχρι και 1 μέτρο και βάρος μέχρι και 15 κιλά. Διαβιεί σε ελώδεις/ βαλτώδεις περιοχές, δάση, αγροτικές, ακόμα και περιαστικές περιοχές. Είναι δειλό και ανθρωπόφοβο ζώο και για το λόγο αυτό έχει υιοθετήσει κυρίως νυχτερινό τρόπο ζωής. Η παρουσία του γίνεται αντιληπτή κυρίως από το χαρακτηριστικό ουρλιαχτό του. Δημιουργεί κοινωνικές ομάδες αλλά απαντάται και μονήρες. Παρότι ανήκει στην Τάξη των «σαρκόφαγων», δεν είναι αποκλειστικά σαρκοφάγο ζώο. Μεγάλο μέρος της τροφής του αποτελεί η φυτική ύλη, ενώ περισσότερο χαρακτηρίζεται ως καιροσκόπος παρά ως ενεργός θηρευτής. Αν και δεν χαρακτηρίζεται πλέον ως «επιβλαβές είδος», παρόλα αυτά ακόμα δεν προστατεύεται σε εθνικό επίπεδο. Παρομοίως και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η προστασία του είναι «χαλαρή» καθώς περιλαμβάνεται στους καταλόγους ορισμένων συμβάσεων. Το τσακάλι επιτελεί ένα σημαντικότατο οικολογικό ρόλο στα οικοσυστήματα που διαβιεί, ιδιαίτερα στην Πελοπόννησο. Όντας ο μεγαλύτερος χερσαίος θηρευτής, «ρυθμίζει» τους πληθυσμούς των τρωκτικών και ερπετών, ενώ ως πτωματοφάγο ζώο καθαρίζει τη φύση από εστίες μολύνσεων. Η μεγάλη προσαρμοστικότητά του το καθιστά ικανό να επιβιώνει ακόμα και σε περιόδους με έλλειψη κυνηγιού, αφού αναπληρώνεται από φρούτα και καρπούς. Οι άμεσες πιέσεις πάνω στους πληθυσμούς του τσακαλιού (κυνήγι, δηλητηριασμένα δολώματα) αλλά και οι έμμεσες πιέσεις που δέχονται μέσω της συρρίκνωσης, υποβάθμισης και κατακερματισμού των βιοτόπων τους δεν αποτελούν εχέγγυα για την επιβίωση του τσακαλιού. Ένα μοναδικό είδος που στην αρχαιότητα είχε λατρευτεί ως θεότητα στην αρχαία Αίγυπτο, κινδυνεύει να περάσει στο παρελθόν της Ευρώπης. Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Προστασίας & Διαχείρισης Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22025 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Υπάλληλος του Φορέα Διαχείρισης μετέφερε κατά τις μεσημεριανές ώρες της Δευτέρας 25/11/2013 έναν τραυματισμένο πετρίτη (Falco peregrinus) στα γραφεία μας στο Άστρος Κυνουρίας. Το πουλί, που βρέθηκε στην περιοχή ‘’Άγιοι Δέκα” κοντά στην τοπική κοινότητα Ρίζες Αρκαδίας, έφερε χτύπημα στο κεφάλι και παρουσίαζε αδυναμία να πετάξει. Ο πετρίτης στάλθηκε το πρωί της Τρίτης 26/11/2013 στον Σύλλογο Προστασίας και Περίθαλψης Άγριας Ζωής (ΑΝΙΜΑ), αφού δέχθηκε αρχικά τις πρώτες βοήθειες από το προσωπικό του Φορέα Διαχείρισης. Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Πληροφόρησης, Εκπαίδευσης & Δημοσιότητας Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Αναμένοντας την έλευση του χειμώνα και κατ’ επέκταση και την παρουσία στον υγρότοπο του Μουστού πλήθους μεταναστευτικών υδρόβιων και παρυδάτιων πτηνών, η εικόνα που θα βλέπουμε τους προσεχείς μήνες σε καμία περίπτωση δεν θα θυμίζει τη φτωχή εικόνα των θερμότερων μηνών, πάντα από πλευράς παρουσίας πτηνών.Κατά τη διάρκεια των θερμών μηνών ένα πτηνό έδινε ανελλιπώς το παρόν στη λιμνοθάλασσα του Μουστού. Δεν είναι ένα μεγάλο και εντυπωσιακό είδος, μάλιστα ισχύει το αντίθετο: είναι ένα μικρόσωμο υδρόβιο πτηνό (μήκος κάτω από 30 εκατοστά) με γενικά σκούρο χρωματισμό (καφέ-μπεζ το χειμώνα και καφέ-καστανό το καλοκαίρι). Το πτηνό αυτό είναι το νανοβουτηχτάρι, το οποίο είναι και το μικρότερο είδος των βουτηχτάρων. Η εξάπλωσή του περιλαμβάνει σχεδόν όλη την Ευρώπη νοτίως των Σκανδιναβικών χωρών, με την Ελλάδα να αποτελεί από τις νοτιότερες περιοχές κατανομής. Διαβιεί σε λίμνες, ποταμούς, έλη, αρδευτικά κανάλια, λιμνοθάλασσες. Είναι σχετικά δειλό και κρύβεται στην παρόχθια βλάστηση, όπου και αναπαράγεται. Γεννάει το διάστημα από τον Απρίλιο μέχρι τον Ιούνιο. Έχει μικρή πτητική ικανότητα αλλά είναι άριστος δύτης καθώς καταδύεται για αρκετή ώρα και διανύει υποβρυχίως αρκετή απόσταση. Τρέφεται με έντομα, νύμφες εντόμων, μικρά ψάρια, βατράχια και γυρίνους. Η παρουσία του σε πολλές υγροτοπικές περιοχές και η μεγάλη κατανομή του έχουν σαν αποτέλεσμα να μην χαρακτηρίζεται σαν απειλούμενο ή να χρήζει προστασίας, οπότε και δεν κατατάσσεται σε κάποιο καθεστώς προστασίας σε ευρωπαϊκό ή εθνικό επίπεδο. Παρόλα αυτά, οι πιέσεις που υφίστανται πανευρωπαϊκά οι υγροτοπικές περιοχές από τις ανθρώπινες δραστηριότητες και συνεπάγονται τη διαρκή συρρίκνωση και υποβάθμιση των βιοτόπων αυτών, έχουν ως επακόλουθο και την πίεση (μείωση) στους πληθυσμούς των νανοβουτηχταριών που διαβιούν σε αυτούς, θέτοντάς τα σε μελλοντικό πιθανό κίνδυνο. Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Προστασίας & Διαχείρισης Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22025 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Εκπαιδευτική επίσκεψη πραγματοποίησε το Δημοτικό Σχολείο Βερβένων (Ν. Αρκαδίας) στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης Καστάνιτσας. Το πρωί της Τετάρτης 20/11/2013, ενενήντα περίπου μαθητές συνοδευόμενοι από οκτώ εκπαιδευτικούς, πραγματοποίησαν επίσκεψη στον παραδοσιακό οικισμό της Καστάνιτσας. Προσωπικό του Τμήματος Πληροφόρησης του Φορέα Διαχείρισης υποδέχθηκε το σχολείο στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης και ενημέρωσε μαθητές και εκπαιδευτικούς για τα σπάνια είδη χλωρίδας και πανίδας που απαντώνται στον Πάρνωνα, αλλά και για το σημαντικό ρόλο του Φορέα Διαχείρισης στη διατήρηση της βιοποικιλότητας στην Προστατευόμενη Περιοχή. Παράλληλα, προβλήθηκε η παρουσίαση powerpoint «Οι καστανιές του Πάρνωνα» από τον ξεναγό του Φορέα, που ενημέρωνε μαθητές και εκπαιδευτικούς για την ιστορία του δέντρου στον Πάρνωνα, τη θρεπτική αξία του καρπού του και τα προϊόντα που παράγονται από αυτό, τον τρόπο συγκομιδής και διαλογής του, αλλά και τις ασθένειες που προσβάλλουν τα δέντρα της καστανιάς κυρίως τις τελευταίες δεκαετίες. Στην συνέχεια, προβλήθηκαν βίντεο από τη πρόσφατη Γιορτή Καστάνου στην Καστάνιτσα, αλλά και από δράσεις του Φορέα Διαχείρισης για επανένταξη άγριων ζώων στο φυσικό τους περιβάλλον, τα οποία οι μαθητές παρακολούθησαν με μεγάλο ενδιαφέρον. Η επίσκεψη ολοκληρώθηκε με μια σύντομη ομιλία μιας μαθήτριας του Δημοτικού Σχολείου Βερβένων στο προαύλιο χώρο του Κέντρου Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης, η οποία αναφέρθηκε στην ιστορία της Καστάνιτσας και της εκκλησίας της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Πληροφόρησης, Εκπαίδευσης & Δημοσιότητας Πληροφορίες: Αρβανίτης Διαμαντής Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: press@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Τη Δευτέρα 18 Νοεμβρίου 2013, σαράντα πέντε μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Μαγούλας (Ν. Λακωνίας) συνοδευόμενοι από πέντε εκπαιδευτικούς επισκέφθηκαν τον παραδοσιακό οικισμό της Καστάνιτσας. Η επίσκεψη ξεκίνησε στο πυκνόφυτο καστανόδασος της Καστάνιτσας που έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Natura 2000 και έχει χαρακτηρισθεί Περιοχή Προστασίας της Φύσης και Καταφύγιο Άγριας Ζωής. Ο φύλακας του Φορέα Διαχείρισης συνόδευσε τους μικρούς μαθητές στο δάσος των αιωνόβιων καστανιών και τους ενημέρωσε για τα είδη της πανίδας και της χλωρίδας που απαντώνται σε αυτήν την περιοχή, αλλά και για τη μεγάλη παραγωγή καστάνου που υπήρχε τα παλαιότερα χρόνια. Στην συνέχεια, οι μαθητές μαζί με τους εκπαιδευτικούς τους επισκέφθηκαν το Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης Καστάνιτσας, όπου τους υποδέχτηκε ο ξεναγός του Φορέα Διαχείρισης και τους ενημέρωσε για την Προστατευόμενη Περιοχή του Πάρνωνα και τις ζώνες προστασίας της φύσης, καθώς επίσης για τα αξιοθέατα και την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική της Καστάνιτσας. Αφού παρακολούθησαν με μεγάλο ενδιαφέρον την ενημερωτική παρουσίαση powerpoint, στη συνέχεια ακολούθησαν βίντεο που προβάλλουν σπάνια και απειλούμενα θηλαστικά όπως είναι η βίδρα και το τσακάλι, τα οποία οι μαθητές παρακολούθησαν με μεγάλο ενθουσιασμό. Η ξενάγηση ολοκληρώθηκε με επίσκεψη στην εκκλησία της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, όπου οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί ενημερώθηκαν από τον ξεναγό του Φορέα για την ιστορία του ναού αλλά και για τα σημαντικότερα μοναστήρια του Πάρνωνα. Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Πληροφόρησης, Εκπαίδευσης & Δημοσιότητας Πληροφορίες: Αρβανίτης Διαμαντής Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: press@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
To ζώο της νέας ενότητας παρουσιάσεων αντιπροσωπευτικών ειδών πανίδας της περιοχής έχει το περίεργο «ονοματεπώνυμο» Ζαχαριάς Αλμυρής, είναι ψάρι και μόνο ευρέως γνωστό δεν είναι!!! Αυτό οφείλεται σε διάφορους παράγοντες: α)είναι είδος ψαριού χωρίς αλιευτική αξία, β)έχει πολύ μικρό μέγεθος που δεν ξεπερνά τα 4 εκατοστά, γ)έχει πολύ περιορισμένη γεωγραφική κατανομή.Το τελευταίο είναι και το σημαντικότερο χαρακτηριστικό του συγκεκριμένου ζώου, τουλάχιστον από βιολογική και οικολογική αξία. Το είδος αυτό είναι ενδημικό της ΒΑ-Α Πελοποννήσου, δηλαδή, παγκοσμίως έχει καταγραφεί μόνο σε δύο τοποθεσίες της περιοχής αυτής. Οι τοποθεσίες αυτές περιλαμβάνουν την πηγή Κοκόση (Αλμυρή Κορινθίας) και την πηγή Μελιγού της λιμνοθάλασσας του Μουστού. Από δειγματοληψίες ιχθυολόγων φαίνεται ότι έχει εξαφανιστεί από την πρώτη τοποθεσία, με τη λιμνοθάλασσα του Μουστού να αποτελεί πλέον το μοναδικό σημείο καταγραφής μέχρι και σήμερα. Το είδος διαβιεί σε υφάλμυρα νερά, με ελαφριά ροή και μικρό βάθος, όπου η υδρόβια βλάστηση του εξασφαλίζει κάλυψη και τροφή, η οποία αποτελείται από υδρόβια ασπόνδυλα. Eίναι ταχύτατος κολυμβητής και σχηματίζει κοπάδια. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του είναι ότι κατά την περίοδο της αναπαραγωγής στο σώμα του εμφανίζονται αδένες που του δίνουν μια πικρή γεύση, προστατεύοντας τα άτομα από τους θηρευτές τους. Αναφορικά στο καθεστώς προστασίας του είδους, σε διεθνές επίπεδο χαρακτηρίζεται ως «Κρισίμως κινδυνεύον» περιλαμβανόμενο στο συγγενικό είδος Aphanius fasciatus. Σύμφωνα με την Οδηγία 92/43 ΕΟΚ για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας (με μεταγενέστερες τροποποιήσεις) κατατάσσεται στο Παράρτημα ΙΙ αποτελώντας είδος προτεραιότητας για προστασία. Η ανάγκη του για καθαρά ρέοντα υφάλμυρα νερά περιορίζει σημαντικά τα διαθέσιμα ενδιαιτήματα που μπορεί να ζήσει που είναι λιμνοθάλασσες και υφάλμυρες πηγές. Δεδομένου ότι πλέον καταγράφεται μόνο στη συγκεκριμένη τοποθεσία, προϋπόθεση για να εξακολουθήσει η λιμνοθάλασσα του Μουστού να «φιλοξενεί» αυτόν τον παγκοσμίως μοναδικό κάτοικο είναι η διατήρηση της υφιστάμενης κατάσταση του υγροτόπου. Δραστηριότητες που μπορεί να συρρικνώσουν την έκταση της λιμνοθάλασσας, να μειώσουν την παροχή της πηγής ή να ρυπάνουν τα νερά θα έχουν πιθανώς ως συνέπεια την οριστική εξαφάνιση του ψαριού αυτού και από την τελευταία περιοχή που έχει βρει καταφύγιο. Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Προστασίας & Διαχείρισης Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22025 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Copyright © 2008-2020 Φορέας Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου & Μονεμβασίας
