Λίγα έντομα παγκοσμίως μπορούν να χαρακτηριστούν εντυπωσιακά, και η γιγάντια νυχτοπεταλούδα-παγώνι -χρησιμοποιούμε το κοινό αγγλικό όνομά της καθώς δεν υπάρχει το αντίστοιχο ελληνικό- ανήκει σε αυτά. Όπως υποδηλώνει και το όνομά της, μιλάμε για μια πολύ μεγαλόσωμη νυχτοπεταλούδα, δηλαδή, ένα είδος πεταλούδας που ενεργοποιείται κυρίως τις νυχτερινές ώρες -αν και υπάρχουν εξαιρέσεις- και εξαιτίας του μεγέθους της συχνά θεωρείται λανθασμένα ότι είναι νυχτερίδα. To όνομά της προφανώς σχετίζεται με τα σχέδια στα φτερά της που μοιάζουν με μάτια, παρόμοια με τα σχέδια των φτερών του αρσενικού παγωνιού.Η γιγάντια νυχτοπεταλούδα είναι ένα μεγάλο έντομο και μάλιστα η μεγαλύτερη πεταλούδα -και νυχτοπεταλούδα- της Ευρώπης, με άνοιγμα φτερών που μπορεί να φτάσει σχεδόν τα 17 εκατοστά. Τα τέσσερα φτερά της έχουν παρόμοιο χρωματικό πρότυπο, με το καφέ ανοικτό και σκούρο χρώμα να κυριαρχεί, ενώ στο κέντρο κάθε φτερού υπάρχει μια σκουρόχρωμη κηλίδα που μοιάζει με μάτι, δημιουργώντας την ψευδαίσθηση στους θηρευτές της ότι δεν πρόκειται για πεταλούδα αλλά για κάποιο πολύ μεγαλύτερο -και δυνητικά επικίνδυνο ζώο- αποθαρρύνοντάς τους να επιτεθούν. Το σώμα της είναι καλυμμένο με «τρίχες», απαραίτητο χαρακτηριστικό των νυχτοπεταλούδων –ως ποικιλόθερμα ζώα- που ενεργοποιούνται κατά τις ψυχρότερες νύχτες. Επίσης, χαρακτηριστικές και οι κεραίες στο κεφάλι της νυχτοπεταλούδας που είναι μεγάλες και χτενοειδείς. Οι βιότοποι που διαβιεί περιλαμβάνουν δασικές περιοχές και καλλιεργούμενες και μη περιοχές με καρποφόρα δέντρα αλλά και αγροτικές κοντά σε οικισμούς, από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι και τα 2.000 μέτρα υψόμετρο. Ο κύκλος της ζωής του ξεκινά με το θηλυκό να εναποθέτει τα αβγά του στους κορμούς και τα φύλλα δέντρων. Οι προνύμφες τρέφονται με φύλλα δασικών και καρποφόρων δέντρων, φτάνουν σε μεγάλο μέγεθος (περίπου 10 εκατοστά) και έχουν πράσινο χρώμα με το σώμα τους να έχει άκανθες και μακριά τριχίδια για προστασία. Οι προνύμφες όταν απειληθούν απελευθερώνουν «αμυντικές» χημικές ενώσεις και παράλληλα δημιουργούν συγκεκριμένα ηχητικά σήματα τα οποία θεωρείται ότι επίσης έχουν αντιθηρευτική λειτουργία προειδοποιώντας τους θηρευτές ή μπλοκάροντας τα αισθητήριά τους. Η προστασία της γιγάντιας νυχτοπεταλούδας-παγώνι σε εθνικό επίπεδο είναι ανύπαρκτη όπως σχεδόν και σε κοινοτικό και ευρωπαϊκό επίπεδο αφού περιλαμβάνεται σε μόλις δύο καταλόγους –έναν ευρωπαϊκό και έναν παγκόσμιο- για είδη προς προστασία. Οι άμεσες απειλές περιλαμβάνουν κυρίως τη συλλογή του για ιδιωτικές συλλογές εντόμων ενώ κυριότερες είναι οι έμμεσες πιέσεις που σχετίζονται με τη συρρίκνωση, υποβάθμιση και κατακερματισμό των οικοτόπων που διαβιεί και τη συνεχή απώλεια της φυσικότητας του περιβάλλοντος, καθώς γίνεται όλο και περισσότερο σπάνια στην περιοχή εξάπλωσής της. Η γιγάντια νυχτοπεταλούδα-παγώνι καταγράφεται στην προστατευόμενη περιοχή του όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού, όμως οι πληθυσμοί της δεν είναι μεγάλοι και έτσι ελαχιστοποιούνται οι πιθανότητες για τον επισκέπτη να τη συναντήσει, δεδομένου και ότι ενεργοποιείται και κυκλοφορεί τις νυχτερινές ώρες. Παρόλα αυτά, η πραγματικά μεγαλοπρεπής αυτή νυχτοπεταλούδα υπάρχει στην περιοχή ακόμα και αν δεν μπορούμε να τη δούμε εύκολα και να τη θαυμάσουμε και αξίζει να την προστατεύσουμε διατηρώντας το φυσικό περιβάλλον. Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Προστασίας & Διαχείρισης Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Για 6η συνεχόμενη χρονιά ο Φορέας Διαχείρισης όρους Πάρνωνα & υγροτόπου Μουστού, συμμετείχε στην πανελλαδική εκστρατεία «Καθαρίστε τη Μεσόγειο», μία πρωτοβουλία εθελοντικών καθαρισμών παράκτιων και άλλων φυσικών περιοχών, η οποία τελεί υπό τον συντονισμό του Δικτύου ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS. Για την φετινή χρονιά, υλοποιήθηκε ένα διήμερο πρόγραμμα εθελοντικών καθαρισμών σε δύο (2) διαφορετικές φυσικές περιοχές της προστατευόμενης περιοχής του Πάρνωνα. Συγκεκριμένα οι εθελοντικοί καθαρισμοί έλαβαν χώρο στο Παράλιο Άστρος (Παραλία Ατσίγγανος) την Παρασκευή 23 Μαΐου 2014 και στο Λεωνίδιο (Παραλία Πλάκα) την Πέμπτη 5 Ιουνίου 2014. Στην εκστρατεία αυτή, μία από τις μεγαλύτερες και μαζικότερες εθελοντικές πρωτοβουλίες σε μεσογειακό επίπεδο, περίπου διακόσιοι (200) μικροί και μεγάλοι εθελοντές έδωσαν δυναμικό «παρών» στους καθαρισμούς της προστατευόμενης περιοχής του Πάρνωνα. Στον καθαρισμό του Λεωνιδίου συμμετείχαν μαθητές του Δημοτικού Σχολείου, του Νηπιαγωγείου και εκπαιδευτικοί, ενώ ο καθαρισμός του Παραλίου Άστρους πραγματοποιήθηκε με ξένους εθελοντές. Σύμφωνα με την εικόνα που αποτυπώθηκε στα ειδικά φύλλα καταγραφής απορριμμάτων, τα οποία κλήθηκαν να συμπληρώνουν κατά τη διάρκεια των εθελοντικών καθαρισμών, τα σκουπίδια που επιβαρύνουν κυρίως τις φυσικές περιοχές και τις θάλασσες είναι κυρίως από πλαστικό. Επίσης, συλλέχθηκαν συσκευασίες αναψυκτικών από αλουμίνιου, καλαμάκια, γόπες τσιγάρων αλλά και μεταλλικά κομμάτια και σπασμένα τζάμια. Ο Φορέας Διαχείρισης όρους Πάρνωνα – υγροτόπου Μουστού ευχαριστεί όλους όσοι συμμετείχαν και βοήθησαν στην πραγματοποίηση των εθελοντικών καθαρισμών. Ο Φορέας Διαχείρισης θα συνεχίσει την προσπάθεια της περιβαλλοντικής ενημέρωσης – ευαισθητοποίησης του τοπικού πληθυσμού και της ενδυνάμωσης του θεσμού του εθελοντισμού, στοχεύοντας στην επίτευξη της αειφορικής σχέσης περιβάλλοντος και ανθρώπου και στη διαφύλαξη του πολύτιμου φυσικού μας πλούτου. Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Πληροφόρησης, Εκπαίδευσης & Δημοσιότητας Πληροφορίες: Αρβανίτης Διαμαντής Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: press@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκαν οι εκδηλώσεις για τα 31 χρόνια Γιορτής Κερασιών, Νερών και Ερώτων στον Πλάτανο Κυνουρίας στην Αρκαδία, το Σάββατο 7 Ιουνίου 2014. Ο παραδοσιακός αυτός οικισμός του Πάρνωνα, αποτέλεσε πόλο έλξης για εκατοντάδες επισκέπτες το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος από διάφορα μέρη της Ελλάδας. Μια γιορτή που ξεκίνησε για πρώτη φορά το 1983 από τον Πατριωτικό Σύλλογο Πλατάνου Κυνουρίας, αποτελεί πλέον μία από τις κυριότερες εκδηλώσεις προβολής τοπικών προϊόντων στον Πάρνωνα. Ο Φορέας Διαχείρισης συμμετείχε για πρώτη φορά ενεργά στην Γιορτή και οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν παρουσίαση με θέμα «Πλάτανος, ένας ιδιαίτερος παραδοσιακός οικισμός στην Προστατευόμενη Περιοχή του Πάρνωνα» στο προαύλιο χώρο της εκκλησίας της Αγίας Άννας από τον ξεναγό του Φορέα. Η παρουσίαση έκανε αναφορά στον σημαντικό ρόλο του Φορέα Διαχείρισης στην διατήρηση της βιοποικιλότητας στην Προστατευόμενη Περιοχή του Πάρνωνα, για την ιστορία και τα αξιοθέατα του Πλατάνου αλλά και για τις ποικιλίες των κερασιών που συναντάμε στον περιοχή και τα οφέλη τους στην υγεία. Η φετινή γιορτή περιελάμβανε επίσης κυνήγι θησαυρού για τα μικρά παιδιά, διαγωνισμό χειροποίητης δημιουργίας, παραδοσιακούς χορούς και δρώμενα από τον Πολιτιστικό Σύλλογο «Θυρεάτη» και φυσικά άφθονα κεράσματα για τους επισκέπτες με βασικό προϊόν το κεράσι. Ο Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού θα συνεχίσει να υλοποιεί ανάλογες δράσεις σε τοπικές γιορτές με στόχο την ανάδειξη των μοναδικών στοιχείων, περιβαλλοντικών αλλά και πολιτιστικών, της Προστατευόμενης Περιοχής όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού. Τέλος, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τον Σύλλογο του Πλατάνου και όλους τους εθελοντές για την άψογη συνεργασία. Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Πληροφόρησης, Εκπαίδευσης & Δημοσιότητας Πληροφορίες: Αρβανίτης Διαμαντής Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: press@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
To καλοκαίρι είναι αναμφισβήτητα η εποχή των ερπετών, προς απογοήτευση της πλειονότητας του κόσμου, που τελείως λανθασμένα θεωρεί τα φίδια «μη απαραίτητα» για τη φύση. Σε υδατοσυλλογές συχνά εμφανίζονται διάφορα είδη φιδιών που αναζητούν πόσιμο νερό και δροσιά. Όμως, δύο είδη φιδιών παρουσιάζουν μεγάλη εξάρτηση από το νερό -όπως μαρτυρεί και το κοινό τους όνομα: το νερόφιδο και το λιμνόφιδο. Το νερόφιδο είναι ένα μεσαίου μεγέθους φίδι με το μήκος του να φτάνει τα 120 εκατοστά, συνήθως όμως καταγράφονται μικρότερα άτομα, με τα θηλυκά να είναι πιο μεγαλόσωμα (ακόμα και διπλάσια σε μέγεθος από τα αρσενικά). Το σώμα του είναι λεπτό, το ρύγχος του σχετικά κοντό. Το χρώμα του είναι ραχιαία γκρίζο, γαλάζιο-γκρι, καστανό ή λαδί, με διάσπαρτες σκουρόχρωμες κηλίδες ή ακόμα και ανοικτόχρωμες γραμμές, με μια χαρακτηριστική κίτρινη λωρίδα πλευρικά στο λαιμό του, ενώ κοιλιακά είναι γκρι, υποκίτρινο ή υπόλευκο, με σκούρες κηλίδες ή ακόμα και σχεδόν ολόμαυρο. Σε ορισμένες περιπτώσεις εμφανίζονται μελανιστικά άτομα, όπου υπάρχει ενιαίος, ομοιόμορφος μαύρος χρωματισμός. Απαντάται σε περιοχές κοντά σε υδατοσυλλογές όπως ποτάμια, λίμνες, βάλτοι, σε όλη την ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα εκτός της Κρήτης. Δραστηριοποιείται την ημέρα και συνήθως βρίσκεται στις όχθες ή σε κοντινές περιοχές όπου λιάζεται σε πέτρες και κλαδιά. Τρέφεται με αμφίβια και ψάρια αφού διακρίνεται για τις κολυμβητικές του ικανότητες. Όταν απειληθεί εμφανίζει δύο μοναδικούς τρόπους αντίδρασης: είτε εκκρίνει μια δύσοσμη ουσία από αδένες που βρίσκονται στη βάση της ουράς του, είτε -πολύ θεατρικά- παριστάνει το νεκρό γυρνώντας το σώμα του ανάσκελα, ανοίγοντας το στόμα του και βγάζοντας έξω τη γλώσσα του! Η απομάκρυνση της απειλής σηματοδοτεί και την «ανάστασή» του και φυγή προς ασφαλές καταφύγιο. Η προστασία του νερόφιδου σε εθνικό και κοινοτικό και ευρωπαϊκό επίπεδο είναι σχετικά «χαλαρή» καθώς περιλαμβάνεται ορισμένους καταλόγους συμβάσεων και νόμων. Σε ορισμένες περιοχές δημιουργεί πολύ μεγάλους πληθυσμούς βοηθώντας σε μια ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης του είδους. Οι άμεσες απειλές δεν είναι ιδιαίτερα έντονες καθώς ο ημιυδρόβιος τρόπος ζωής του δεν το φέρνουν συχνά σε επαφή με τον άνθρωπο, ενώ και οι στρατηγικές άμυνας του δείχνουν να είναι αποτελεσματικές σε ένα βαθμό. Οι έμμεσες πιέσεις που αντιμετωπίζει σχετίζονται με την υποβάθμιση της ποιότητας των εσωτερικών υδάτων, την ακόλουθη μείωση των θηραμάτων του και τη συρρίκνωση και καταστροφή των υγροτοπικών περιοχών που διαβιεί. Το νερόφιδο βρίσκεται στους καταλόγους ερπετών της προστατευόμενης περιοχής του όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού, με τον επισκέπτη και τον κάτοικο της περιοχής να έχει πιθανότητες να το συναντήσει σε υγροτοπικές περιοχές. Οι συναντήσεις μπορεί να αιφνιδιάσουν ευχάριστα τον παρατηρητή, όπως συνέβη και με στελέχη του Φορέα Διαχείρισης που σε διάσχιση φαραγγιού της περιοχής συνάντησαν ένα πανέμορφο μελανιστικό άτομο! Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Προστασίας & Διαχείρισης Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Χελώνας, η οποία γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 23 Μαΐου, ο Φορέας Διαχείρισης όρους Πάρνωνα & υγροτόπου Μουστού επέλεξε έναν πρωτότυπο εκπαιδευτικό τρόπο για να τιμήσει τις χελώνες, διοργανώνοντας παρουσιάσεις στη γαλλική γλώσσα σε τρία Δημοτικά Σχολεία της προστατευόμενης περιοχής, στο πλαίσιο της διδασκαλίας των Γαλλικών. Ο εορτασμός αυτής της Παγκόσμιας Ημέρας ξεκίνησε από τις ΗΠΑ και αποκτά χρόνο με το χρόνο όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον, καθώς η χελώνα (παντός είδους) αντιμετωπίζει πολλές δυσκολίες και απειλείται με εξαφάνιση. Στη χώρα μας, από τα είδη της χελώνας που διαβιούν, η θαλάσσια χελώνα καρέτα (Caretta caretta) είναι αυτή που τραβά τα φώτα της δημοσιότητας, καθώς εδώ ωοτοκεί ο μεγαλύτερος πληθυσμός της Μεσογείου. Oι επισκέψεις περιβαλλοντικής ενημέρωσης που πραγματοποιήθηκαν, αφορούσαν στην παρουσίαση με τίτλο «Χελώνες, οι απόγονοι των δεινοσαύρων» και περιλάμβαναν μεταξύ άλλων πληροφορίες για όλα τα είδη χελωνών (χερσαίες, θαλάσσιες και των γλυκών νερών) που απαντώνται στην προστατευόμενη περιοχή όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού. Στέλεχος του Τμήματος Πληροφόρησης, Εκπαίδευσης και Δημοσιότητας του Φορέα Διαχείρισης καθώς και ένας εθελοντής του Φορέα καταγόμενος από τη Γαλλία, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εθελοντικής Υπηρεσίας, υλοποίησαν τις επισκέψεις στα Δημοτικά Σχολεία σύμφωνα με το παρακάτω πρόγραμμα: την Πέμπτη 29 Μαΐου 2014, σε 30 μαθητές της Έ τάξης του Δημοτικού Σχολείου Άστρους, την Τρίτη 3 Ιουνίου 2014, σε 17 μαθητές της Έ τάξης του Δημοτικού Σχολείου Βερβένων και την Πέμπτη 7 Ιουνίου 2014 στους 55 περίπου μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Αγίου Ανδρέα. Η παρουσίαση αυτή συνδυάστηκε με δράση καθαρισμού ακτής στην υγροτοπική περιοχή Χερονησίου. Το ειδικό πρόγραμμα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, παρουσιάστηκε σε απλή και εύληπτη γαλλική γλώσσα, με αντίστοιχη μετάφραση στα ελληνικά, στο πλαίσιο της διδασκαλίας των γαλλικών, προσαρμοσμένο κατάλληλα στην ηλικία των μαθητών του Δημοτικού (Τάξεις Έ & ΄ΣΤ), επισημαίνοντας τη διαρκή απειλή και τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν τα διάφορα είδη χελωνών από τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Η επίσκεψη περιλάμβανε επίσης την προβολή πλούσιου και διασκεδαστικού οπτικοακουστικού υλικού, το οποίο διαμορφώθηκε με στόχο τον εορτασμό της Ημέρας αυτής. Μέσα από την ειδικά διαμορφωμένη παρουσίαση για τη χελώνα οι μικροί μαθητές έμαθαν μεταξύ άλλων, για την ύπαρξή της χελώνας από τα προϊστορικά χρόνια, τα είδη που υπάρχουν και τις διαφορές τους καθώς και τα είδη που απαντώνται στην προστατευόμενη περιοχή, το καθεστώς προστασίας της από την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία και τις συνήθειές της. Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Πληροφόρησης, Εκπαίδευσης & Δημοσιότητας Πληροφορίες: Πανταζή Αικατερίνη Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, που γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 5 Ιουνίου, θεσπίστηκε το 1972 από τον ΟΗΕ για την ενημέρωση του παγκόσμιου κοινού γύρω από τα περιβαλλοντικά προβλήματα του πλανήτη μας. Η καθιέρωσή της έχει σκοπό να υπενθυμίζει στους πολίτες του κόσμου τον άρρηκτο δεσμό που έχει ο άνθρωπος με τη φύση αλλά και τις αιτίες που συντελούν στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος, όπως είναι η αλλαγή του κλίματος, η αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη, η ρύπανση της ατμόσφαιρας, οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες κ.α. Στο πλαίσιο αυτό, μέλη του προσωπικού του Φορέα Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα & Υγροτόπου Μουστού, πραγματοποίησαν επίσκεψη περιβαλλοντικής ενημέρωσης στο Δημοτικό Σχολείο Αγίου Πέτρου Αρκαδίας η οποία συνδυάστηκε με εθελοντικό καθαρισμό εντός του οικισμού του Αγίου Πέτρου. Στους μικρούς μαθητές μοιράστηκαν γάντια και σακούλες απορριμμάτων. Ο καθαρισμός ξεκίνησε από το Δημοτικό Σχολείο, συνεχίστηκε στα σοκάκια του χωριού και ολοκληρώθηκε στον Πύργο του Τρικαλίτη. Ο Φορέας Διαχείρισης θα συνεχίσει την προσπάθεια περιβαλλοντικής ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, τόσο της τοπικής κοινωνίας όσο και της ενδυνάμωσης του θεσμού του εθελοντισμού. Ας μην ξεχνάμε, ότι ο πλανήτης μας είναι κάτι που έχουμε δανειστεί από τα παιδιά μας και οφείλουμε να τους τον παραδώσουμε αλώβητο. Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Πληροφόρησης, Εκπαίδευσης & Δημοσιότητας Πληροφορίες: Αρβανίτης Διαμαντής Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: press@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Ο Φορέας Διαχείρισης διοργάνωσε με επιτυχία διήμερο εκπαιδευτικό σεμινάριο για τους εγγεγραμμένους εθελοντές του με θέμα «Δασοπροστασία – Δασοπυρόσβεση και Προσανατολισμός» συνολικής διάρκειας 16 ωρών, με βασικό εισηγητή τον Προϊστάμενο του Πυροσβεστικού Κλιμακίου Άστρους, κ. Μαρκόπουλο Βασίλειο. Η πρώτη μέρα του σεμιναρίου πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 26 Μαΐου 2014 στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης Άστρους και αφορούσε στην ενημέρωση των συμμετεχόντων εθελοντών γύρω από τις βασικές έννοιες εκπαίδευσης εθελοντών πυροσβεστών, όπως είναι μεταξύ άλλων, οι τρόποι διάδοσης της θερμότητας και κατάσβεσης πυρκαγιών, τα διαθέσιμα μέσα κατάσβεσης και οι βασικές ενέργειες κατά την κατάσβεση, η αναζήτηση αιτιών πυρκαγιάς και ο τρόπος εκτίμησης ζημιών. Στη συνέχεια έγινε παρουσίαση των αναπνευστικών συσκευών καθώς και διαφόρων τύπων πυροσβεστήρων καθώς και του τρόπου χρήσης τους. Η ημέρα έκλεισε με την προβολή ταινιών ντοκιμαντέρ και συζήτηση γύρω από τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2007, οι οποίες προκάλεσαν σημαντικές καταστροφές σε πολλά οικοσυστήματα της Μεσογείου. Κατά την δεύτερη ημέρα του σεμιναρίου, την Τετάρτη 28 Μαΐου 2014, η ομάδα των εθελοντών επισκέφτηκε καμένη έκταση, στη θέση Σαββανάς Αρκαδίας, όπου και έγινε η παρουσίαση του υδροφόρου οχήματος και του τρόπου χειρισμού του ειδικού πυροσβεστικού εξοπλισμού που αυτό φέρει, από το προσωπικό της Υπηρεσίας του Πυροσβεστικού Κλιμακίου. Επίσης, έγινε παρουσίαση της χρήσης χαρτών και του χειρισμού συσκευών εντοπισμού γεωγραφικών συντεταγμένων (GPS) ως προς τον προσανατολισμό στο πεδίο και αναπτύχθηκε το θέμα της απαραίτητης συνεργασία με τον τοπικό πληθυσμό σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης. Ο Φορέας Διαχείρισης πρόκειται να οργανώσει και άλλα έξι σεμινάρια για τους εθελοντές του αναφορικά με την καταγραφή και παρακολούθηση των τύπων οικοτόπων, ειδών χλωρίδας και πανίδας της προστατευόμενης περιοχής και με τη μετάδοση ειδικών γνώσεων που αποσκοπούν σε ενημέρωση- ευαισθητοποίηση τοπικού πληθυσμού και επισκεπτών, στο πλαίσιο υλοποίησης της Πράξης «Προστασία και διατήρηση της βιοποικιλότητας του όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού» του Ε.Π. «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2007-2013». Σε περίπτωση που κάποιος επιθυμεί να ενταχθεί στο μητρώο εθελοντών για την προστασία και την ανάδειξη της προστατευόμενης περιοχής όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού, μπορεί να βρει τη σχετική αίτηση εθελοντή στην επίσημη ιστοσελίδα του Φορέα Διαχείρισης στην ενότητα «εθελοντισμός» [https://www.fdparnonas.gr/el/volunteering] και για οποιαδήποτε επιπρόσθετη πληροφορία μπορεί να απευθυνθεί στα κεντρικά γραφεία του Φορέα Διαχείρισης, στα ακόλουθα στοιχεία επικοινωνίας: Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Πληροφόρησης, Εκπαίδευσης & Δημοσιότητας Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Η Παγκόσμια Ημέρα Βιοποικιλότητας εορτάζεται κάθε χρόνο στις 22 Μαΐου και καθιερώθηκε το 1993 από τα Ηνωμένα Έθνη για την καλύτερη κατανόηση και ευαισθητοποίηση σε θέματα βιοποικιλότητας. Η βιολογική ποικιλότητα ή βιοποικιλότητα αναφέρεται στην ποικιλία των μορφών της ζωής που απαρτίζεται από τα διάφορα φυτά, ζώα και μικροοργανισμούς, τα γονίδια που αυτά περιέχουν και τα οικοσυστήματα που σχηματίζουν. Η προστατευόμενη περιοχή όρους Πάρνωνα & υγροτόπου Μουστού μπορεί δικαίως να χαρακτηριστεί βοτανικός παράδεισος με μεγάλη οικολογική αξία αλλά και ιδιαίτερα πλούσια σε διάφορα είδη πανίδας, όπως θηλαστικά, ερπετά, αμφίβια, πτηνά κ.α. Με αφορμή την φετινή Παγκόσμια Ημέρα Βιοποικιλότητας, ο Φορέας Διαχείρισης συμμετείχε στις παρακάτω δράσεις: Την Πέμπτη 22 Μαΐου 2014 πέντε μέλη του προσωπικού και πέντε εθελοντές του Φορέα Διαχείρισης συνοδευόμενοι από δύο κατοίκους της Σίταινας, ακολούθησαν το κυκλικό πεζοπορικό μονοπάτι που ξεκινάει και καταλήγει στη Σίταινα, μέσω του φαραγγιού του Λούλουγγα και του Κάστρου της Ζάγγολης με σκοπό την καταγραφή της κατάστασής του ώστε να γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες συντήρησής του ούτως ώστε το κοινό να είναι σε θέση να θαυμάσει τη βιοποικιλότητα της περιοχής, μέσω του μονοπατιού αυτού. Η διάσχιση του φαραγγιού είχε συνολική διάρκεια περίπου έξι ώρες και κατά τη διαδρομή παρατηρήθηκαν και καταγράφηκαν διάφορα είδη αμφιβίων, ερπετών, πτηνών, ασπονδύλων και χλωρίδας. Την Παρασκευή 30 Μαΐου 2014, τρία μέλη του προσωπικού και πέντε εθελοντές του Φορέα Διαχείρισης συμμετείχαν σε δενδροφύτευση που πραγματοποιήθηκε στα Βέρβενα Αρκαδίας. Η δράση διοργανώθηκε από το Δημοτικό Σχολείο Βερβένων και σε αυτή συμμετείχαν ενεργά ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων του Σχολείου καθώς και αρκετοί κάτοικοι της περιοχής. Η φύτευση των δενδρυλλίων έγινε στην είσοδο του χωριού καθώς και στον προαύλιο χώρο του παλιού Δημοτικού Σχολείου. Στο τέλος της δενδροφύτευσης ακολούθησε ενημερωτική παρουσίαση από το προσωπικό του Φορέα Διαχείρισης με τίτλο «Τα σπάνια φυτά του Πάρνωνα» στην κεντρική αίθουσα του Δημοτικού Σχολείου Βερβένων που άνοιξε ξανά τις πύλες του ειδικά για το σκοπό αυτό. Αξίζει να σημειωθεί ότι ιδιαίτερα σημαντική στάθηκε η βοήθεια του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας για τη μεταφορά των δενδρυλλίων στα Βέρβενα, του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων Δημοτικού Σχολείου Βερβένων, αρκετά μέλη του οποίου έδωσαν δυναμικό παρών στη δράση αυτή και του γεωπόνου Δημητρίου Κοδέλλα, για τη δωρεά επιπλέον δενδρυλλίων. Ο Φορέας Διαχείρισης θα συνεχίσει να υλοποιεί ανάλογες δράσεις, με στόχο την ανάδειξη των περιβαλλοντικών και πολιτισμικών στοιχείων της προστατευόμενης περιοχής αλλά και τη διατήρηση της βιοποικιλότητάς της στο διηνεκές. Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Πληροφόρησης, Εκπαίδευσης & Δημοσιότητας Πληροφορίες: Αρβανίτης Διαμαντής, Πανταζή Κατερίνα Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
To συγκεκριμένο ζώο είναι ένα έντομο και μάλιστα από τα μεγαλύτερα και πιο εντυπωσιακά έντομα της Ευρώπης. Το δεύτερο συνθετικό του λατινικού του ονόματος (cervus=ελάφι) αλλά και το κοινό του όνομα «ελαφοκάνθαρος» μας προϊδεάζει για κάποια σχέση με τα συμπαθέστατα θηλαστικά, δύσκολα όμως μπορεί να φανταστεί κανείς τη σχέση ενός ελαφιού με ένα σκαθάρι. Η σχέση των δύο έχει να κάνει με τις ιδιαίτερα ευμεγέθεις και εντυπωσιακές δαγκάνες του σκαθαριού στο κεφάλι του, που του προσδίδει την όψη ζώου με εντυπωσιακά κέρατα, εξ’ ού και η ονομασία του. Μια άλλη κοινή ονομασία του είναι «κεράμβυξ» από τις λέξεις «κέρας» και «άμβυξ», με τη δεύτερη λέξη να περιγράφει την αρχαία συσκευή απόσταξης με επίμηκες σχήμα που μπορεί να περιγράψει τις δαγκάνες του σκαθαριού. Ο ελαφοκάνθαρος είναι ένα μεγάλο έντομο και μάλιστα το μεγαλύτερο σκαθάρι της Ευρώπης, με το μήκος των αρσενικών ατόμων να φτάνει τα 8 εκατοστά και των θηλυκών μόλις τα 4 εκατοστά, καθώς μόνο τα αρσενικά έχουν τις τεράστιες και διακλαδισμένες δαγκάνες στο κεφάλι τους που τις χρησιμοποιούν για να μάχονται μεταξύ τους στην περίοδο της αναπαραγωγής. Παρόλα αυτά, οι δαγκάνες των αρσενικών δεν είναι καθόλου δυνατές και σε καμία περίπτωση επικίνδυνες, ενώ τα μικρά και φυσιολογικά σαγόνια των θηλυκών μπορούν να επιφέρουν ένα οδυνηρό δάγκωμα. Το σώμα του ελαφοκάνθαρου έχει χρώμα σκούρο καστανό μέχρι κοκκινωπό ή ακόμα και μαύρο. Ο κύκλος της ζωής του ξεκινά με το θηλυκό να εναποθέτει τα αβγά του στους κορμούς και τις προνύμφες να τρέφονται με το πλούσιο σε μύκητες ξύλο ανοίγοντας βαθιές στοές. Με αυτή την τροφή οι προνύμφες ζουν για πέντε ή έξι χρόνια και μπορούν να φτάσουν σε μήκος τα 10 εκατοστά και τελικά μεταμορφώνονται σε τέλεια έντομα. Αυτά εμφανίζονται την άνοιξη, ζουν μόνο για λίγους μήνες και είναι δραστήρια τις νυχτερινές ώρες, οπότε τρέφονται με νέκταρ και χυμούς δέντρων χρησιμοποιώντας τις γνάθους τους για να τρυπήσουν τον φλοιό των τρυφερών κλαδιών των βελανιδιών και των καστανιών. Έχουν φτερά και πετούν αλλά οι πτητικές τους ικανότητες δεν είναι καλές εξαιτίας του μεγάλου μεγέθους τους, ιδιαίτερα στα αρσενικά άτομα. Τους λίγους μήνες της ζωής τους εμφανίζονται σε βιότοπους που μπορούν να τραφούν, δηλαδή σε δάση φυλλοβόλων. Η προστασία του ελαφοκάνθαρου σε εθνικό επίπεδο είναι ανύπαρκτη αλλά σε κοινοτικό και ευρωπαϊκό επίπεδο είναι περισσότερο ισχυρή καθώς περιλαμβάνεται σε ορισμένους καταλόγους συμβάσεων και νόμων και σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί «Είδος Προτεραιότητας» για προστασία. Οι άμεσες απειλές περιλαμβάνουν κυρίως τη συλλογή του για ιδιωτικές συλλογές εντόμων ενώ κυριότερες είναι οι έμμεσες πιέσεις που σχετίζονται με τη συρρίκνωση, υποβάθμιση και κατακερματισμό των οικοτόπων που διαβιεί και τη συνεχή απώλεια της φυσικότητας του περιβάλλοντος. Ο ελαφοκάνθαρος αποτελεί τμήμα της βιοποικιλότητας της προστατευόμενης περιοχής του όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού, όμως οι μικροί πληθυσμοί του ελαχιστοποιούν τις πιθανότητες για τον επισκέπτη να τον συναντήσει, ενώ στην περίπτωση που αυτό συμβεί και ένα εντυπωσιακό αρσενικό άτομο με τις πελώριες δαγκάνες του βρεθεί στο δρόμο του, ας θυμάται ότι παρά την «άγρια» μορφή του είναι εντελώς ακίνδυνος, εκτός και αν συναντήσει έναν άλλο αρσενικό αντίζηλο. Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Προστασίας & Διαχείρισης Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Ο Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα & Υγροτόπου Μουστού, την Τρίτη 27 Μαΐου 2014 ανταποκρίθηκε σε κλήση κατοίκου του Αγίου Ανδρέα Αρκαδίας σχετικά με έναν τραυματισμένο μπούφο (Bubo bubo). Το πουλί δεν έφερε εξωτερικά τραύματα ή πληγές και παρουσίαζε αδυναμία να πετάξει. Το ζώο αρχικά μεταφέρθηκε στα γραφεία του Φορέα Διαχείρισης για τις πρώτες βοήθειες και στην συνέχεια στάλθηκε στον Σύλλογο Προστασίας και Περίθαλψης Άγριας Ζωής (ΑΝΙΜΑ) για περίθαλψη. Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού Τμήμα Πληροφόρησης, Εκπαίδευσης & Δημοσιότητας Πληροφορίες: Αρβανίτης Διαμαντής Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Copyright © 2008-2020 Φορέας Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου & Μονεμβασίας
