Το προσωπικό του Φορέα Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού σε συνεργασία με τον Πρόεδρο της Ομάδας Διάσωσης & Πυροπροστασίας Νότιας Κυνουρίας «ΑΓΙΕΛHΔI» κ. Γ. Λάτση πραγματοποίησαν από κοινού επισκέψεις σε σπήλαια της περιοχής Νότιας Κυνουρίας, κατά το διάστημα 10/2011- 01/2012. Πιο συγκεκριμένα οι επισκέψεις πραγματοποιήθηκαν στο σπηλαίο Διονύσου Σιντζας, στη σπηλαιοκαταβόθρα Δέρσιος, στο σπήλαιο Μάνα, στην καταβόθρα Πελετών και σε σπήλαια στην περιοχή Αργαλιοί.

Το σπήλαιο Διονύσου Σιντζας βρίσκεται στα νοτιοδυτικά του Λεωνιδίου, σε ένα ιδιαίτερα απόκρημνο σημείο, κοντά στη μονή του Αγίου Νικολάου Σίντζας. Το σπήλαιο είναι προσπελάσιμο μόνο με ανεμόσκαλα και σκοινιά, καθώς βρίσκεται σε κατακόρυφη θέση. Στα δάπεδα του σπηλαίου υπάρχουν θραύσματα από ειδώλια και όστρακα, ενώ βρέθηκαν αγγεία και οστά διαφόρων περιόδων που αποκαλύπτουν ότι κατοικείτο ήδη από τη νεολιθική εποχή. με σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Εμφανίζει εντυπωσιακό διάκοσμο με σταλακτίτες και σταλαγμίτες, ενώ οι αίθουσες του είναι ιδιαίτερα μεγάλες.

Ο Δέρσιος βρίσκεται στο οροπέδιο της Παλαιόχωρας σε υψόμετρο 755 μέτρων, στη Κυνουρία του νομού Αρκαδίας. Το οροπέδιο διαρρέουν 5 ρέματα, τα οποία διοχετεύονται όλα μέσα στη καταβόθρα. Κατά τη διάρκεια πολύ έντονων βροχοπτώσεων η είσοδος στο σπήλαιο μπορεί να γίνει επικίνδυνη γιατί το σπήλαιο πλημμυρίζει. Έτσι, η πλέον κατάλληλη περίοδος εξερεύνησης του σπηλαίου είναι την περίοδο της ανομβρίας, από Μάιο έως και Σεπτέμβριο, όπου η στάθμη του νερού πέφτει και οι βροχοπτώσεις σπανίζουν.

Το σπήλαιο Μάνα βρίσκεται στα Πούλιθρα Λεωνιδίου. Είναι ένα οριζόντιο σπήλαιο μικρού μήκους, χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες, πλημυρισμένο με νερό και κατακρημνίσεις σε ένα σημείο στο εσωτερικό του. Το νερό παρότι πηγάζει από το βουνό δεν έχει χαμηλή θερμοκρασία. Το σπήλαιο σταματάει για τους σπηλαιολόγους, σε σιφόνι.

Η καταβόθρα των Πελετών, βρίσκεται 1,5χμ. ΝΑ από το χωριό Πελετά στον “Κάτω Κάμπο”. Η είσοδος είναι σχετικά στενή χωρίς μεγάλες καταβάσεις. Η υψομετρική διαφορά από την είσοδο έως το τελικό σιφόνι που έχουν φτάσει σπηλαιολογικές ομάδες είναι -490μ. κατατάσσοντας την καταβόθρα πρώτη σε βάθος στην Πελοπόννησο, δεύτερη στη Χερσαία Ελλάδα και τέταρτη σε όλη την χώρα.

Τα σπήλαια περιοχής Αργαλιών, βρίσκονται στην περιοχή Κόκκινο Βοτάνι, στο δρόμο από τη Μονή Έλωνας προς Κοσμά. Η μεγαλύτερη από τις δύο σπηλιές έχει μεγάλο άνοιγμα με εύκολη πρόσβαση προς ένα κοινό θάλαμο. Από εκεί υπάρχει πρόσβαση σε θάλαμο που παλαιότερα είχε μόνιμη λίμνη και σε μικρότερους θαλάμους, με όλους να έχουν σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Η δεύτερη σπηλιά – που έχει πρόσφατα ανακαλυφτεί από τον κ. Γ. Λάτση – έχει πολύ μικρό άνοιγμα ενώ και η πρόσβαση στον κύριο μικρό θάλαμο με τους σταλακτίτες και σταλαγμίτες γίνεται επίσης μέσω στενού οριζόντιου ανοίγματος.

Ειδικότερα για τα σπήλαια εντός της περιοχής ευθύνης του Φορέα Διαχείρισης αλλά και για τα σπήλαια που βρίσκονται σε γειτονικές περιοχές, το επιστημονικό προσωπικό του Φορέα, καταγράφει και μελετά τη βιοποικιλότητά τους, καθώς υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που πιθανολογούν για την ύπαρξη ενδημικών ειδών σε κάποια από αυτά, ειδών δηλαδή που βρίσκονται αποκλειστικά σε αυτά και πουθενά αλλού παγκοσμίως. Αξίζει σημειωθεί ότι τα σπήλαια είναι ιδιόμορφα, κλειστά και ευαίσθητα οικοσυστήματα με ποικιλία βιοτόπων. Για τη διάνοιξή τους χρειάστηκαν εκατομμύρια χρόνια και για τη δημιουργία του σπηλαιοδιάκοσμου τους επίσης εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια.

Η επιβίωση ενός οικοσυστήματος εξαρτάται κυρίως από την βιοποικιλότητα και τις σχέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ των ειδών, αν δηλαδή η απομάκρυνση ή η μείωση πληθυσμού ή η εξαφάνιση ενός ή περισσοτέρων ειδών προκαλεί μη αντιστρεπτές επιπτώσεις στο σύστημα που θα οδηγήσουν στη σταδιακή υποβάθμισή του. Ένα από τα κύρια προβλήματα που προκαλεί η όχληση από επισκέπτες είναι η αφύπνιση ατόμων νυχτερίδων γεγονός που οδηγεί στο θάνατό τους από ασιτία, τη στιγμή που όλα τα είδη νυχτερίδων αποτελούν είδη προτεραιότητας συμφώνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση (Οδηγία 92/43 ΕC).

Σε όλα τα σπήλαια στα οποία πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις, έγιναν πανιδικές παρατηρήσεις και συλλέχτηκαν δείγματα σπηλαιόβιων ορθοπτέρων για ταξινομικό προσδιορισμό, καθώς τα άτομα του συγκεκριμένου γένους εμφανίζουν έντονο ενδημισμό στη Μεσόγειο και ιδιαίτερα στον ελλαδικό χώρο.

Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού
Τμήμα Πληροφόρησης, Εκπαίδευσης & Δημοσιότητας

Πληροφορίες: Πανταζή Κατερίνα, Τρυφωνόπουλος Γιώργος
Άστρος Αρκαδίας, 22001
Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806
Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr